ฟิสิกส์ ยิ่งสปอยล์ ยิ่งสนุก - จากนิวตัน สู่ควอนตัม

“ฟิสิกส์” คือวิทยาศาสตร์สาขาหลักที่สำคัญสาขาหนึ่ง ซึ่งศึกษาและหาวิธีอธิบายเกี่ยวกับธรรมชาติ ที่มนุษย์ไม่เคยเข้าใจ และในหน้าประวัติศาสตร์ ก็เห็นกันแล้วว่า เรามักโยนให้เป็นฝีมือของเทพเจ้าในเวอร์ชันต่างๆ ทั้งที่ใจดีและใจร้ายกับมนุษย์ตัวเล็กๆ แบบพวกเรา 😅

มีรีวิวจากผู้อ่านหนังสือตัวอย่าง “ไทม์ไลน์ 5000 ฟิสิกส์พลิกโลก” ท่านหนึ่ง แจ้งมาเป็นการส่วนตัวว่า ฟิสิกส์น่ะ ยิ่งสปอยล์ ยิ่งสนุก

เอ๊ะ ... เป็นคำชมรึเปล่านะ? 😳 แต่ ... ชอบค่ะ 💗 ถ้าสปอยล์แล้วยังสนุกได้อีก ก็จะขอสปอยล์ต่อไปเรื่อยๆ 😏

เริ่มจาก นิวโตเนียนสปอยล์ ... ว่าด้วยยุคสมัยที่ นิวตัน ประสบความสำเร็จเป็นครั้งแรก กับการอธิบายเรื่องราวของการเคลื่อนที่ ได้ออกมาเป็นทฤษฎี ที่สอดคล้องกับผลการสังเกตและทดลองทางวิทยาศาสตร์ ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 17 ทำให้ทั้งสิ่งของชิ้นเล็กๆ บนโลก อย่างเช่น ผลแอปเปิล และดาวเคราะห์ขนาดใหญ่มหีมา ที่โครจรรอบดวงอาทิตย์ มีความเสมอภาคและเท่าเทียม ภายใต้กฎเกณฑ์สากลเดียวกัน ล้มล้างความเชื่อผิดบ้างถูกบ้าง จากสมัยโบราณลง ในแบบที่ซอฟต์ที่สุด และทุกคนก็ยอมรับได้ หลังจากที่ทั้งโคเปอร์นิคัส และกาลิเลโอ ต่างก็ล้มลุกคลุกคลานกันอยู่พักใหญ่ ในช่วงศตวรรษก่อนหน้านี้

และหลังจากนั้น ทั้งทฤษฏีที่เกี่ยวกับ เทอร์โมไดนามิกส์ พลศาสตร์ของไหล เครื่องยนต์สันดาป ไฟฟ้าแม่เหล็ก รวมถึงคลื่นเสียง คลื่นแสง และพลังงาน ฯลฯ ต่างก็ทยอยกันอวดโฉม และสร้างการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ให้เกิดขึ้นบนโลกกลมๆ ใบนี้ ผ่านการปฏิวัติอุตสาหกรรมใหญ่ถึง 2 ครั้ง จนถึงจุดที่หลายต่อหลายคน หลงเชื่อกันเกือบหมดใจ ว่ามนุษย์เข้าใจทุกสิ่งอย่างดีแล้ว ไม่มีอะไรที่ซับซ้อนเกินกว่าจะอธิบายด้วยฟิสิกส์ไม่ได้อีกต่อไป ... กระทั่ง ...

มาต่อกันที่ สัมพัทธภาพสปอยล์ ... กับคำทำนายของไอน์สไตน์ ที่ได้พิสูจน์แล้วว่าเป็นจริงในภายหลัง แม้เวลาจะผ่านไปเป็นร้อยๆ ปี แต่นักวิทยาศาสตร์ก็ยังตื่นเต้นทุกครั้ง ที่สามารถพิสูจน์ทฤษฎีของนักฟิสิกส์อัจฉริยะคนนี้ได้

ในช่วงท้ายๆ ของคริสต์ศตวรรษที่ 19 เมื่อแมกซ์เวลล์ เจ้าของสมการอนุพันธ์ชุดใหญ่จัดหนัก (ซึ่งหากขยายออกมาเต็มๆ เขียน 3-4 บรรทัดแล้วก็ยังไม่จบเลย 😅) ประสบความสำเร็จกับทฤษฎีแม่เหล็กไฟฟ้า อีกทั้งปรากฏการณ์หลายๆ อย่าง เช่น การแผ่รังสีของวัตถุดำ ก็อธิบายด้วยทฤษฎีเก่าๆ ไม่ได้ จักรวาลในแบบฉบับของนิวตัน จึงเริ่มโอนเอน

ไอน์สไตน์ เองก็คงรู้สึกหงุดหงิด กับการย่ำวนไปวนมาบนข้อจำกัดเดิมๆ ซึ่งไม่เคยสรุปอะไรได้ซะที จึงตัดความน่ารำคาญทั้งหมดทิ้ง แล้วมองใหม่คิดใหม่ ในรูปแบบที่ “ขัดกับสามัญสำนึก” ของมนุษย์ทั่วไป ... แต่ก็ไม่สนใจแล้วละ เพราะสามัญสำนึกของมนุษย์ อาจไม่ใช่สิ่งที่ถูกต้องที่สุดในจักรวาลนี้ โดยเฉพาะสำหรับการเคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงมากๆ ในระดับที่เทียบเท่ากับ “ความเร็วแสง”

ตัดบทเลย ... ไอน์สไตน์ สามารถสรุปออกมา ได้เป็นทฤษฎีสัมพัทธภาพ โดยในความหมายหนึ่งก็คือ “เวลายืดหดได้” ... ซึ่ง ณ เวลานั้น แม้จะยังเป็นเพียง “จินตนาการ” (ที่มีคณิตศาสตร์หนุนหลัง ได้ผลออกมาสอดคล้องกับผลการสังเกตและทดลองที่ผ่านๆ มา) แต่ในวันที่วิทยาการเจริญรุดหน้าขึ้น ก็ถึงเวลาที่ต้องพิสูจน์ แล้วนักวิทยาศาสตร์รุ่นหลังก็ต้องอึ้งและทึ่ง เพราะมันสุดยอดมาก สิ่งที่ ไอน์สไตน์ ได้เคยทำนายไว้ มันถูกต้องแล้วนะคร้าบบบบ 💚💛💜

ยัง ... ยังไม่พอ มา ควอนตัมสปอยล์ ต่ออีกหน่อย ... บนโลกเบลอๆ ของควอนตัม ซ้ายก็ได้ ขวาก็ดี ไม่มีอะไรแน่นอน แม้แต่ ไอน์สไตน์ ก็ยังทำใจยอมรับไม่ได้ แต่ในที่สุดกาลเวลาก็เป็นเครื่องพิสูจน์ เพราะทุกวันนี้ พวกเราก็มีทั้ง มือถือ คอมพิวเตอร์ และอื่นๆ อีกมากมาย ใช้กันเพลินแล้วงัยล่ะ

ในวันที่เครื่องไม้เครื่องมือทันสมัยมากขึ้น นักฟิสิกส์เริ่มศึกษาเกี่ยวกับสิ่งเล็กๆ และลงลึกไปเรื่อยๆ จนถึงระดับโมเลกุล อะตอม และที่เล็กยิ่งกว่าอะตอม ... ปิดตำนานไปเรียบร้อย กับอดีตของอะตอม ที่แบ่งแยกไม่ได้อีกต่อไป

แต่ในความเล็กละเอียดยิบๆๆ แถมบ่อยครั้งยังเคลื่อนที่เร็ว จนเทียบเท่ากับ “ความเร็วแสง” ด้วยแล้ว อะไรๆ ที่มนุษย์เคยเชื่อมั่น บัดนี้เหลือเพียงความน่าจะเป็น และทฤษฎีสถิติ บอกได้แค่ว่ามันประมาณๆ เท่านี้เท่านั้นแหละ อย่าไปสนใจวัดค่าที่แน่นอนของมันเลย ... เหล่านี้ ไม่ใช่ว่ามนุษย์ไร้ความสามารถหรอก แต่เพราะธรรมชาติเป็นแบบนี้ของมันเองต่างหาก

หากมนุษย์ยังคงยึดติดกับกฎเกณฑ์เดิมๆ ก็คงช้ำใจวนไปวนมา เพราะต่อให้พยายามแทบแย่ ก็เอาชนะธรรมชาติไม่ได้ซะที ... แต่ครั้นเมื่อปล่อยวางลงนิดๆ และยอมเชื่อในแบบที่มันเป็น เท่านั้นแหละ ... โลกอิเล็กทรอนิกส์ คอมพิวเตอร์ มือถือ และอีกสารพัด โอ้โห มากันตรึม 😂

ปิดท้ายด้วย ไทม์ไลน์สปอยล์ ... สรุปเหตุการณ์ตั้งแต่ 5 พันปีก่อน เมื่อตอนที่มนุษย์เริ่มรู้จักการจดบันทึกเป็นตัวอักษร ผ่านลำดับวิวัฒนาการอันลุ่มๆ ดอนๆ จนถึงจุดพีคสุดๆ และเลยไปไกลแสนไกลสู่ห้วงจักรวาล กระทั่งเล็กละเอียดยิบๆๆ ในทฤษฎีควอนตัมหลากเวอร์ชัน ที่ค้นพบอะไรใหม่ๆ ให้ขนลุกได้ทุกที สู่ยุคปัจจุบันอันสุดจะสลับซับซ้อน และมึนงงไม่แพ้ยุคไหน “ไทม์ไลน์ 5000 ฟิสิกส์พลิกโลก” ก็จัดมาให้เต็มๆ

แต่ถ้าอยากสปอยล์ให้จุใจกว่านี้ อ่านต่อได้ใน “ตัวอย่างฟรี” จำนวน 34 หน้า บน meb หรือ ookbee

แล้วมาเฉลยกันแบบหมดเปลือก กับ “ไทม์ไลน์ 5000 ฟิสิกส์พลิกโลก” ฉบับเต็ม จำนวน 160 หน้า 33,466 ตัวอักษร ... อ่านเพลินๆ บน meb, ookbee ได้ทั้งสาระ ความรู้ และความบันเทิง สำหรับมนุษย์วิทย์ๆ